Pomylenie oznacza, że patrzysz i rozmawiasz z jedną osobą, ale widzisz i reagujesz na kogoś zupełnie innego.
W takim razie, jak się porozumieć, kiedy pomylenia przejmują stery? W jaki sposób stworzyć odpowiednią relację rodzic ? dziecko, kobieta – mężczyzna, czy szef ? pracownik?
Pomylenia w codziennym życiu
Ewa czuje, że jej Partner jej nie rozumie. Sądzi, że mężczyzna powinien orientować się, jakie ma problemy i tym samym ukoić jej rozedrgane emocje, przytulić, zapewnić, że wszystko będzie dobrze. Pomylenie? Ewa patrzy na mężczyznę, ale widzi w nim ojca. Podświadomie szuka w partnerze ojcowskiego wsparcia, którego zabrakło w dzieciństwie.
Anna obraziła się na Córkę, bo ta odmówiła jej wspólnego wyjścia na zakupy. Już wcześniej umówiła się z koleżanką. Zostawia córkę z poczuciem winy (?nie masz dla mnie czasu!?) i sama czuje się odrzucona. Pomylenie? Matka w Córce widzi swoją mamę, która samotnie wychowywała dzieci, ciężko pracowała i nie dawała córce swojej uwagi.
Szef prosi Marcina o wykonanie pewnego zadania i wskazuje mu, jak ma je zrobić. Marcin robi je, ale już od dłuższego czasu narasta w nim niechęć do szefa, myśli nawet o tym, żeby odejść z pracy. Marcin nie lubi, gdy ktoś mówi mu, co i jak ma zrobić. Pomylenie? Marcin myli szefa z matką, która była wymagająca i kontrolująca. Jednak trudno było mu się jej sprzeciwić, nawet wtedy, gdy swoimi nakazami nie liczyła się z odczuciami syna.
Reakcja, której nie da się kontrolować
Wiele osób zakłada, iż wystarczy zrozumienie skąd się bierze takie pomylenie. Problem w tym, że samo uświadomienie to za mało, aby poprawić nasze relacje. Ważne są emocje i to, aby je przeżyć. Emocje, które potrzebują wybrzmieć do końca, aby przestały powracać. Pomylenia powodują niejako przymus wchodzenia raz po raz w sytuację, która ponownie przywołuje niechciane odczucia. Reakcja na pomylenia pojawia się automatycznie i szybciej niż myśl, więc jest trudna do skontrolowania przez intelekt. W takich sytuacjach, ciało działa w samoobronie i odcina się od kory czołowej. Dlatego, samo zrozumienie mechanizmu reakcji i tego skąd się wzięła, nie poprawia sytuacji. Pozostaje nam zwrócić się w miejsce, gdzie pomylenie miało swój początek i tam przeżyć je do końca. To ostatecznie nas uwalnia, pozwala wyjść z cyklu powtórek, umożliwia inną i dojrzalszą reakcję w podobnych sytuacjach.
Zmiany po przepracowaniu pomyleń
Kiedy Ewa przeżyje swoje emocje z dzieciństwa, jakie nosi wobec taty, dotrze do niej fakt, że tata nie rozumiał jej delikatnej wrażliwości. Daje jej to możliwość uzmysłowienia sobie, że dzieciństwa nie da się zmienić. Będzie mogła puścić swoje nadzieje i pochować je. Zacznie sama dbać o swoje samopoczucie oraz zdejmie z partnera nadmierne i nierealne oczekiwania. Można się spodziewać, że w relacji będzie znacznie mniej konfliktów i rozczarowań.
Kiedy Anna przeżyje swoją złość i agresję w relacji ze swoją mamą, jej relacje z córką staną się lżejsze. Obrażanie się jest przemocą w białych rękawiczkach. Poczucie winy i strach przed odrzuceniem przestaną im obu odbierać przyjemność spotykania się.
Marcin po przepracowaniu pomyleń, przestanie sabotować swoje realizacje i pomysły. Łatwiej mu będzie o bardziej asertywne wyrażanie zdania. Napięcie w relacji opadnie i może się okazać, że nie tylko nie będzie musiał zwalniać się z pracy, ale zauważy w tym miejscu nowe możliwości, na które dotąd był zamknięty.
Sprawdź, czy w Twoim życiu występują pomylenia
Kiedy już rozpoznasz pomylenie, przeżycie sytuacji w uwalniający sposób jest zdecydowanie łatwiejsze i można rozdzielić nałożone na siebie przestrzenie. Posiadając sferę na przeżycie bieżącej sytuacji z daną osobą, dysponuje się jeszcze przestrzenią na przeżycie relacji z mamą, tatą, dziadkiem, babcią? W ten sposób konflikt i napięcia przestają narastać. Łatwiej jest znaleźć rozwiązanie czy wyciągnąć rękę na zgodę.
Jeśli więc czujesz, że w Twoim życiu mają miejsce takie sytuacje:
- odczuwasz emocje nieadekwatne do sytuacji,
- masz trudności w utrzymaniu swojej roli,
- odcinasz się od rozsądku i wiedzy jaką posiadasz,
- druga osoba stała się całym Twoim światem,
- paraliżuje cię strach, że bez kogoś lub czegoś nie przeżyjesz (pieniądze, partner, praca itp.),
prawdopodobnie doświadczasz pomylenia. Skierowanie uwagi we właściwe miejsce i przeżycie doświadczanych przez Ciebie emocji, uwolni ten schemat.
Wsparcie i pomoc
Z doświadczenia terapeuty wiem, że samemu trudno rozpoznać ?właściwe miejsca? i przeżywać swoje sytuacje na kilku poziomach. Tłumione latami emocje potrafią nas dość gwałtownie zalać. Taka sytuacja może się zdarzyć np. przy pracy oddechem czy podczas medytacji. Trzeba również odważyć się wyjść poza swój mechanizm obronny, który chroni nas przed doświadczeniem ?niechcianych emocji?.
W takich sytuacjach nie bój się sięgać po wsparcie. Terapia i nauczenie się regulowania (przeżywania) emocji, mogą pomóc skutecznie wyjść poza schemat pomylenia. Udane relacje powstają w TU i TERAZ ? w rzeczywistości, która nie potrzebuje żadnych dodatkowych nakładek.
Małgorzata IRI Jakubowska
Uczelnia Świadomego Człowieka 38
